سلامت روان کودک

سلامت روان کودک از مواردی است که بر روی جنبه کلی سلامت کودک تاثیر به‌سزایی دارد. سلامت روان در کودکان اغلب نادیده گرفته می‌شود، اما با شیوع روز افزون بررسی سلامت روان در میان کودکان و بزرگسالان توجه به این نیاز بهداشتی و روانی تبدیل به امری مهم و حیاتی شده است. مشکلات سلامت روان در کودکان اگر درمان نشود یا جدی گرفته نشود می‌تواند تاثیر قابل توجهی بر روی زندگی آینده کودک بگذارد. بنابراین والدین و خانواده‌ها باید سلامت روان کودکان‌شان را جدی بگیرند و با حمایت کردن از آنها و انجام درمان‌های مورد نیاز از کودک‌شان برای رسیدن به یک وضعیت سلامت روانی سالم حمایت کنند.

سلامت روان کودکان به چه معناست؟

سلامت روان کودک به معنای رسیدن به نقطه عطف رشدی و عاطفی در کودک، یادگیری مهارت‌های اجتماعی سالم و کنار آمدن و حل مشکلات است. کودکانی که دارای سلامت روانی هستند کیفیت زندگی بهتری دارند و می‌توانند از توانایی‌ها و پتانسیل‌های خود در خانه، مدرسه و جامعه به خوبی استفاده کنند. اختلالات روانی در کودکان به معنای وجود داشتن تغییرات جدی در نحوه یادگیری، رفتار یا کنترل احساسات است که موجب بروز پریشانی و مشکلات روزانه می‌شود، است. بسیاری از کودکان ترس و نگرانی را تجربه می‌کنند یا رفتارهای مخرب دارند. اگر علائمی که کودک نشان می‌دهد جدی و مداوم باشد و در فعالیت‌های مدرسه، خانه یا بازی کودک اختلال ایجاد کند، ممکن است در طولانی مدت به اختلال روانی، یعنی اختلالی که مربوط به سلامت روان کودک است تشخیص داده می‌شود.

داشتن سلامت روانی تنها به معنای داشتن یک اختلال روانی نیست، گاهی اوقات کودکی که اختلال روانی ندارد ممکن است از نظر میزان عملکرد در مدرسه، اجتماع و مهد کودک با یکدیگر متفاوت باشند. همچنین کودکانی که به یک اختلال روانی مشترک تشخیص داده شده‌اند ممکن است از نظر میزان قدرت و ضعف در میزان رشد و نحوه مواجهه با مشکل‌شان و همچنین در کیفیت زندگی‌شان با هم تفاوت داشته باشند.

تاثیر سلامت روان بر روی جسم و روان آنها

سلامت روان از موارد بسیار مهم در کودکان است که تا دوران بزرگسالی و رشد فرد تاثیرگذار است. مشکلات سلامت روان می‌تواند به شکل‌های مختلفی مانند اضطراب، افسردگی، اختلالات خلقی و مشکلات رفتاری و اختلالات رشدی مانند اوتیسم بروز کند. سلامت روان می‌تواند تاثیر قابل توجهی بر روی رفاه عاطفی، رفتار و عملکرد اجتماعی کودک داشته باشد. به عنوان مثال کودکی که مبتلا به اضطراب است می‌تواند نگرانی و ترس بیشتر از حدی را تجربه کند، که می‌تواند فعالیت‌های روزانه کودک را مختل کند. همینطور کودک مبتلا به افسردگی ممکن است غمگینی، ناامیدی و بی‌انگیزگی را تجربه کند که منجر به عملکرد ضعیف تحصیلی او و کناره‌گیری از فعالیت‌های اجتماعی شود.

هر چه کودکان به مشکلات سلامتی روان بیشتری مبتلا باشند بر روی سلامت جسمی او نیز تاثیر می‌گذارد و کودک دچار اختلالات گوارشی، سردرد، معده درد و سایر علائم فیزیکی می‌شود. همچنین اگر کودک ما از بهداشت روان کافی برخوردار نباشد خطر ابتلای او به بیماری‌های مزمن مانند چاقی، دیابت و بیماری‌های قلبی را در مراحل بعدی زندگی خود دارد.

میزان ابتلای کودکان به اختلالات روانی در کودکان چقدر است؟

مشکلات اختلال روان در کودکان بسیار شایع است، اما معمولا مورد توجه قرار نمی‌گیرد یا برای درمان آن اقدامی نمی‌شود. طبق گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC) از هر شش کودک بین 2 تا 8 سال یک نفر دچار اختلال روانی، رفتاری یا رشدی تشخیص داده شده است. همچنین مشکلات سلامت روان در کودکان می‌تواند عواقب طولانی مدتی را به همراه داشته باشد و خطر ابتلا به مشکلات سلامت روان را در بزرگسالی افزایش دهد. بنابر توضیحات داده شده پرداختن به مسائل مربوط به سلامت روان در دوران کودکی می‌تواند برای جلوگیری از پیامدهای منفی و ارتقای بهزیستی کلی جامعه مفید باشد.

عوامل موثر بر سلامت روان کودکان از ژنتیک کودک تا تاثیر عوامل محیطی

عوامل مختلفی در بروز مشکلات روانی کودکان موثر است که از این عوامل می‌توان ژنتیک، عوامل محیطی و عوامل اجتماعی را نام برد. کودکانی که سابقه خانوادگی مشکلات سلامت روان دارند، ممکن است در معرض خطر بالاتری برای ابتلا به بیماری‌های روانی باشند، که برای اطمینان از سلامت روان ژنتیکی کودک‌تان و خودتان می‌توانید تست ژنتیکی سلامت روان ژن من را انجام دهید. علاوه‌بر تاثیر عوامل ژنتیکی، رویدادهای استرس‌زا می‌تواند باعث ایجاد مشکلات روانی در کودکان شود.

همچنین قرار گرفتن کودک در معرض خشونت، فقر، تروما و سوء استفاده نیز می‌تواند بر روی سلامت روان کودک تاثیر بگذارد. عوامل اجتماعی مانند فشار همسالان، قلدری و انزوای اجتماعی می‌تواند سلامت روان کودک را در جامعه به خطر بیاندازد. مشکلات خانوادگی از دیگر مواردی است که می‌تواند باعث ایجاد مشکلاتی در سلامت روان کودک شود و کودک را دچار نگرانی و اضطراب‌های زندگی کند و در روح و زندگی او تاثیر بگذارد.

شناسایی اختلال روانی کودک و مداخله و درمان زود هنگام

برای درمان اختلالات روانی کودک شناسایی زودهنگام و مداخله برای درمان و رسیدگی به مشکلات کودک می‌تواند بهداشت روانی کودک را ارتقا دهد.

شناسایی و مداخله زودهنگام می‌تواند شدت علائم را کاهش دهد و نتایج را برای کودک مبتلا به مشکلات روانی بهبود دهد.

مشارکت والدین و کمک گرفتن از متخصصان برای درمان و بهبود سلامت روان کودک

برای شناسایی مشکلات سلامت روان در کودکان نیاز به انجام معاینات منظم با پزشک اطفال و یا ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی است. متخصصان اطفال با انجام معاینات منظم سلامت روان، سلامت کودک را بررسی کنند و در صورت نیاز و با در میان گذاشتن موضوع با والدین کودک، کودک را به متخصص سلامت روان ارجاع دهند. همچنین معلمان، مربیان و سایر مراقبان کودک می‌توانند رفتارهای کودک را مشاهده کنند و در صورت دیدن علائمی مبتنی بر عدم داشتن سلامت روان برای کودک به متخصص سلامت روان کودک را ارجاع دهند.

ارتقای تاب آوری و مهارت‌های مقابله‌ای برای بهبود سلامت روان کودک

ارتقای تاب‌آوری و یادگیری مهارت‌های مقابله‌ای می‌تواند به پیشگیری از مشکلات سلامت روان کودکان کمک کند. تاب آوری به معنای توانایی سازگاری با مشکلات و چالش‌ها و غلبه بر ناملایمات است. کودکانی که در سنین کم تاب‌آوری و مدیریت استرس را یاد می‌گیرند در بزرگسالی دارای سلامت روان بیشتری هستند.

نتیجه گیری

سلامت روان کودکان از موارد مهمی است که باعث بهبود روابط اجتماعی در کودکی و بزرگسالی می‌شود. کودکان گاهی اوقات بر اثر قرار گرفتن در معرض خشونت و تروماها و سایر موارد دچار آسیب‌های روانی می‌شوند که والدین می‌توانند با مراقبت از کودکان‌شان به حفظ سلامت روان‌شان کمک کنند.